Hoe ziet de ideale handbewogen kinderrolstoel er uit?
Waarom zijn rolstoelen van kinderen zo zwaar?
Bij de meeste volwassenen met een dwarslaesie is het gewicht van een rolstoel circa 12-15 kg. Je zou verwachten dat een kinderrolstoel minder weegt. Uit onderzoek (van Marleen Sol) blijkt echter dat handbewogen kinderrolstoelen in NL gemiddeld 19 kg wegen. Ook het Wheelchair Skills Team ziet regelmatig ‘te zware rolstoelen’ bij de kinderen die zij training geven. De rij-afstelling blijkt vaak nog redelijk licht (doordat voorwieltjes ver naar voren staan). De afstelling van de hoepelwielen t.o.v. armen en bovenlijf kan ook vaak beter. Kinderen hebben minder spierkracht in vergelijking met volwassenen. Het hoge rolstoelgewicht (plus een niet-optimale afstelling) maakt zelfstandig rijden lastig.
Is een rolstoel voor kinderen lichter uit te voeren?
Het geheel aan eisen die je als ouders (en behandelaars) aan de rolstoel stelt kan de rolstoel zwaarder maken; Met een degelijk uitgevoerde duwstang en een werkblad kan de rolstoel zomaar 10-12 kg zwaarder worden. Dit geldt zeker ook voor een zitorthese. Het is de vraag of rolstoelonderdelen zo zwaar uitgevoerd moeten worden en per se nodig zijn. Naast rijeigenschappen zijn ziteigenschappen belangrijk. De rolstoelzitting en -rugleuning moeten steun geven (waar nodig) en vrijheid om te kunnen bewegen. Daarnaast moet de rolstoel veilig zijn met het oog op gebruik en de groei. Met een veranderde lengte van het kind verandert de positie van de billen en wervelkolom ten opzichte van de rugleuning. Dit maakt dat een zitorthese geregeld moet worden aangepast om een optimale zithouding te behouden. Een rolstoel zou idealiter 2-3 jaar mee moeten kunnen gaan. Een doel van het project de Kinderrolstoel is om te onderzoeken of en (vooral) hoe het lichter kan.
Kan de rolstoel lichter bij Susa?
Susa is 5 jaar; zie Susa spelenderwijs. Haar rolstoel weegt met 23 kg meer dan haar eigen lichaamsgewicht; 17 kg. Wat maakt haar rolstoel zo zwaar ? Kan het lichter met alle gebruikseisen die nodig zijn? Susa was de aanleiding voor het project de Kinderrolstoel wat is uitgevoerd door onderzoekster Linda Valent en behandelaars van Heliomare i.s.m. de firma RD Mobility. Deze firma ging de uitdaging aan om een lichte rolstoel te bouwen voor Susa die voldoet aan alle eisen. Zie het filmpje Een lichtere rolstoel voor Susa en ervaringen met de oude en nieuwe rolstoel. We volgden daarnaast Stef, die ook in een zware rolstoel zat, en die een nieuwe rolstoel via de WMO kreeg. Dankzij RD Mobility (Roger Daal), Heliomare (Linda Valent), Hogeschool Utrecht (Marleen Sol), Bewegingswetenschappen Groningen (Thomas Rietveld) (en Stef en Susa en ouders) hebben we de geschiktheid van de oude en nieuwe rolstoelen van Susa en Stef kunnen evalueren: Pilotonderzoek vergelijking rolstoelen.
Doelstellingen vervolgproject OPTIMA
Begin 2022 hebben we als vervolg op bovenstaande het OPTIMA-consortium opgericht en hiermee gaan we aan de slag met de hoofddoelstelling: Naar een optimale match tussen kind en rolstoel: OPTIMA